It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

Cilt 101: Şaşırtıcı Bilgiler ve Sağlıklı Bir Cilt İçin Rehber

görsel

Cildiniz, vücut ağırlığınızın yaklaşık %16'sını oluşturan1 ve iki metrekareyi bulan alanıyla en büyük organınızdır ve yaklaşık 300 milyon hücreden oluşur. 2  

Cilt; Epidermis, Dermis ve Hipodermis olmak üzere üç kısımdan oluşur. Epidermis bakteri enfeksiyonlarına karşı temel koruyucu özellik gösteren tabakadır; Dermis, bağ doku, kolajen, ter bezleri vs.. içeren orta tabakadır; Hipodermis (Subkütan) tabaka ise vücut yağının en çok toplandığı yerdir.3 Bu katmanlar, yüz milyonlarca hücre ve inanılmaz bir yenilenme süreciyle cildinizi oluşturur ve sizi korur.

Cildinizin Fonksiyonları

  • Koruma: Cildiniz, UV radyasyonuna karşı pigmentlerle, basınç ve kirlenmeye karşı fiziksel bir bariyerle koruma sağlar. 4 Sebum adlı kimyasal, cildi nemli tutar ve çatlakları önler. 5
  • Isı Düzenleme: Kan damarları genişleyip daralarak ısı kaybını düzenler. Ter bezleri teri buharlaştırarak ısı kaybını sağlar. Cildinizin içerdiği yağ ise vücudunuzun daha düşük sıcaklıklara karşı izole edilmesine yardımcı olur.4 
  • Duyarlılık: Cildiniz, titreşimden basınca kadar çevrenizdeki her şeyi algılayan hassas sinirlere sahiptir. 4 Cildinizde ağrı ve temasa yanıt veren ve beyin ve omurgayı uyaran en az beş farklı tipte reseptör bulunur. 6
  • Bağışıklık: Epidermis, bağışıklık sistemini zararlı bakterilerle mücadele etmek üzere etkinleştiren Langerhans hücrelerini içerir. 4,7 Ayrıca, cildiniz zararlı mikroorganizmalarla mücadele eden faydalı bakterilerle kaplıdır. 8
  • D Vitamini Üretimi: Güneş ışığı cildinize isabet ettiğinde, D vitamini üretimini başlatan kimyasal bir reaksiyon tetiklenir. 9

Peki Cildinize Nasıl Yardım Edebilirsiniz?

1. Güneşten Korunma: Cildinize iyi bakmanın en önemli yollarından biri onu güneşten korumaktır. Ömür boyu güneşe maruz kalmak kırışıklıklara, yaşlılık lekelerine ve diğer cilt sorunlarına neden olabilir. Ayrıca cilt kanseri riskini de artırabilir. 10 Güneşten en iyi şekilde korunmak için: 10

  • Geniş spektrumlu, en az SPF 30 olan bir güneş kremi kullanın. Her iki saatte bir veya yüzdükten ya da terledikten sonra tekrar uygulayın. 
  • 10:00 - 16:00 saatleri arasında güneşten kaçının. 
  • Uzun kollu gömlekler, uzun pantolonlar ve geniş kenarlı şapkalar tercih edin. Koyu renkli giysiler daha fazla koruma sağlar.

2. Sigara: Sigara, cildin yaşlanmasını hızlandırır ve kırışıklıklara neden olur. Ayrıca, cildin oksijen ve besin maddelerinden yoksun kalmasına yol açar. Sigara içmeyi bırakmak, cilt sağlığını iyileştirir. 10

3. Cildinize nazik davranın: 10

  • Banyo süresini sınırlayın: Sıcak su yerine ılık su kullanın ve banyo süresini kısa tutun.
  • Güçlü sabunlardan kaçının: Cildin doğal yağlarını soyan sabunlar yerine, hafif temizleyiciler kullanın.
  • Dikkatli tıraş olun: Tıraş kremi, losyon veya jel kullanın ve tıraş bıçağını sık sık değiştirin.
  • Nazikçe kurulayın: Banyo sonrası cildinizi nazikçe kurulayın.
  • Nemlendirin: Cildiniz kuruysa, cilt tipinize uygun bir nemlendirici kullanın.

4. Sağlıklı Beslenin: 10

  • Sağlıklı bir diyet, cildinizin en iyi şekilde görünmesine ve hissetmesine yardımcı olabilir. Bol miktarda meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız proteinler tüketin. Su içmeyi unutmayın.

5 Stresi Yönetin: 10

  • Kontrolsüz stres, cildinizi daha hassas hale getirebilir ve akne gibi cilt sorunlarını tetikleyebilir. Stresi yönetmek için yeterli uyku alın, makul sınırlar koyun, yapılacaklar listenizi küçültün ve sevdiğiniz şeylere zaman ayırın.

    Cildinize en iyi şekilde destek olmak için bu ipuçlarını izleyebilirsiniz.

Cildinize iyi bakmak yalnızca sağlıklı ve genç bir görünüm için değil, aynı zamanda onun olağanüstü işlevlerini sürdürebilmesi için de önemlidir. Peki, cildinizi desteklerken onun hakkında daha fazla şaşırtıcı gerçeği keşfetmeye ne dersiniz?

Cildinizle İlgili İlginç Gerçekler

  • Havuzda çok uzun süre kaldığınızda el ve ayak parmaklarınızın buruşmasının nedeni, daha iyi kavrayabilmek için suda buruşmalarıdır. 11
  • Kafein, nikotin ve alkol kan damarlarını daraltarak besinlerin cildi beslemesini engeller, dolayısıyla yaşlanma sürecini hızlandırır.12
  • Makyajla yatmak cildinizi normalden yedi kata kadar daha hızlı yaşlandırabilir.12

Eğer insan cildinden büyülenenlerin yalnızca biz olduğunu düşünüyorsanız, aşağıdaki veriler bu hayranlığın ne kadar geniş çaplı olduğunu gösteriyor.

  • Amazon.com kitap bölümünde ‘cilt’ sözcüğü için 30.413 arama yapılmıştır.
  • Google’da her ay cilt sözcüğü için yaklaşık 917 milyon kez arama yapılmaktadır.
  • Wikipedi’nin “İnsan cildi” sayfasında 5700 sözcük ve 43 atıf bulunmaktadır.

Cildiniz, sizi dış etkenlerden koruyan, sağlığınızı yansıtan ve ömür boyu sizinle olan en büyük organınızdır. Ona iyi bakmak, sadece güzellik değil, genel sağlığınız için de kritik bir adımdır. Günlük bakım rutininize özen göstererek, bilinçli seçimler yaparak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirerek cildinizi destekleyebilir, yıllar boyunca sağlıklı ve güçlü kalmasını sağlayabilirsiniz.

Referanslar:

  1. Rush A, Muir M. Maintaining skin integrity bariatric patients. Br J Community Nurs. 2012 Apr;17(4):154, 156-9. PubMed PMID: 22848937. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22848937
  2. Skin Fun Facts. Available at: https://forefrontdermatology.com/skin-fun-facts/. Accessed January 2025.
  3. Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri. Derinin Yapısı ve Fonksiyonları.  Son Erişim tarihi: 15 Nisan 2025https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/68064/mod_resource/content/0/Derinin%20yap%C4%B1s%C4%B1%20fonksiyonlar%C4%B1.pdf
  4. Functions of the Skin. Available at: http://www.woundcarecenters.org/article/wound-basics/functions-of-the-skin. Accessed January 2025.
  5. Makrantonaki E. et al. Dermato-Endocrinology 2011; 3(1): 41-49.
  6. Neuroscience. 2nd edition. Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al., editors. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2001. Cutaneous and Subcutaneous Somatic Sensory Receptors. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11162/
  7. Skin: Facts, Disease & Conditions. Available at: http://www.livescience.com/27115-skin-facts-diseases-conditions.html. Accessed January 2025.
  8. Grice EA et al. Nat Rev Microbiol 2011; 9(4): 244-253.
  9. NHS. Vitamin D. Available at: Vitamin D - NHS. Accessed January 2025.
  10. Mayo Clinic. Skin care: 5 tips for healthy skin. Available at: Skin care: 5 tips for healthy skin - Mayo Clinic. Accessed January 2025. 
  11. Scientific American. “Why Do Our Fingers and Toes Wrinkle During a Bath.” Becky Summers & Nature Magazine. Written Jan 9, 2013. http://www.scientificamerican.com/article/why-do-our-fingers-and-toes-wrinkle-during-a-bath/ 
  12. Duly Health & Care. “10 Interesting Facts About Your Skin". 10 Interesting Facts About Your Skin | Duly Health and Care. Son Erişim Tarihi: 05.03.2025