It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

Sedefle Kışı İyi Geçirmek için 9 Öneri

görsel

Sedef hastalığınız varsa kış en sevdiğiniz mevsim olmayabilir. Çünkü sedef özellikle kış, bazı hastaların cildini, alevlenme ve uykusuz gecelerden dolayı kötü etkileyebiliyor;1,2 

Belirtiler kış aylarında neden kötüleşir?

Kış aylarının cildiniz için kötü haber olmasının birçok nedeni vardır. Sıcaklıktaki düşüş bunlardan biridir. Hava soğuduğunda çalıştırılan ısıtıcılar cildi kurutabilir ve alevlenmeleri tetikleyebilir.3 Ayrıca, güneşe daha az maruz kalmanın vücudunuzdaki D vitamini (ciltte güneş ışınlarına maruziyet sonucunda üretilir) düzeylerinin önemli ölçüde düşmesi anlamına geldiği de bir gerçektir.4 D vitamini eksikliğinin sedef hastalarında yaygın olduğunu zaten biliyoruz ama özellikle kış aylarında eksiklik artan şekilde görülür.5 D vitamini deri hücrelerinin gelişiminde ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde rol oynadığından, alevlenmelerin yılın bu zamanında daha da yaygınlaşması şaşırtıcı değildir.6,7

Ama iyi haber şu ki, kış koşullarının cildiniz üzerindeki etkisini azaltabileceğiniz pek çok pratik yöntem mevcut:

1. Sabun konusunda dikkatli olun

Cildi kurutmanın dışında, sabun cildin doğal pH’ini degiştirerek onu tahrişe daha yatkın hale getirebilir.8 Daha hassas bir temizleme için sabun içermeyen bir duş jeli kullanabilirsiniz.

2. Yulaf ezmesi ile banyo yapın

Yulaf ezmesi, anti-enflamatuar, antioksidan ve nemlendirici etkiler sağlayan bileşikler içerir. Yulaf ezmesindeki doğal yağlar ve şekerler cildi yumuşatan yumuşatıcılar olarak işlev görür. Yulaf ezmesi ayrıca cilt hücrelerini güneş hasarına karşı korur ve bağışıklık sisteminin iltihaplı cilt rahatsızlıkları ile ilişkili olabilecek özelliklerini baskılar.

Yulaf ezmesi cilt üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturarak nemi hapseder ve psoriatik ciltte yaygın olan aşırı kurumayı önler. Araştırmalar, yulaf ezmesindeki bileşiklerin cilt bariyerini güçlendirmeye yardımcı olduğunu ve bunun da sedef hastalığının alevlenmesinden sonra iyileşmekte olan kuru ciltler için yararlı olabileceğini göstermektedir.9 Yulaflar suyla temas ettiğinde, cildi hem koruyan hem de nemlendiren jelatinimsi bir film tabaka oluştururlar.10 Yalnız suyun çok sıcak olmamasına özen gösterin ve banyodan çıkar çıkmaz mutlaka nemlendirici bir krem sürün.3

Hızlı bir duş ya da gevşetici bir banyo olsun, cildinizi çok sert ovalama arzusuna yenik düşmemeye gayret edin çünkü cildiniz tahriş olabilir ve hatta bir alevlenme bile tetiklenebilir.9

3. Bir nemlendirme cihazı alın

Kışın kaloriferler cildi kurutur 3; dolayısıyla bir nemlendirme cihazı faydalı olabilir.11 Bu kullanışlı cihazlar nemi ortama buğu şeklinde üfler, fakat radyatörün üzerine koyulan bir kase su veya ıslak bir havlu da aynı derecede etkili olabilir.

4. Nemlendirici cilt kremini bolca sürün

Cildinizi korumak ve yeterince nemli kalmasını sağlamak için duştan çıktıktan sonra nemlendirici sürün.3 Doktorunuza bu konuda danışmayı ihmal etmeyin.

5. Beslenirken sedefi aklınızdan çıkarmayın

Omega-3 yağ asitleri sedef gibi otoimmün (yanı bağışıklık sisteminin kendi kendisine saldırdığı) hastalıklarda önemli antiinflamatuar (iltihap önleyici) faydalar gösterebilir.12 Bu esansiyel yağlardan doğal olarak zengin gıdalarla [örnegin keten tohumu, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, yağlı balık (somon ve sardalya gibi), ceviz ve badem13]  beslenmek cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.

Aynı zamanda Sedef hastalığı olan kişilerde dehidrasyon cildi daha fazla kaşındırabilir ve pullanma gibi sorunları daha da kötüleştirebilir. Özellikle aktif bir yaşam tarzınız varsa veya sıcak bir iklimde yaşıyorsanız, bazı sedef hastalığı tedavileri ve ilaçları ile normalden daha fazla su içmeniz gerekebilir.14 

Ayrıca kafein ve alkolden kaçının; bunların her ikisi de idrar söktürücüdür ve vücuttan su atılmasına yol açabilir.15

6. Pamuklu ve bambu liflerinden yapılmış kıyafetler giyin

Kollu giysiler giyiyorsanız, serin kalmanıza yardımcı olacak ve çok kısıtlayıcı olmayan kumaşlar bulmanız önemlidir. Genellikle egzama ve sedef hastalığı gibi cilt rahatsızlıkları olan kişiler, aşırı ısınmayı önlemek için naylon ve polyesterden yapılmış yün ve sentetik giysilerden uzak durmayı en iyisi olarak görürler. Bunun yerine yüzde 100 pamuk, bambu, lyocell, Tencel veya ipekten yapılmış nefes alabilen kumaşları tercih edin.

Bol kollu ve doğru renkleri seçmek de yardımcı olabilir. Örneğin, pul pul dökülmelerden endişe ediyorsanız, daha açık renkler en iyisi olabilir. Ancak plaklarınız kanama eğilimindeyse, siyah veya koyu renkli kumaşlar daha iyi bir seçenek olabilir.

Bir Psoriasis hastası şunları paylaştı: “Kulaklarınızda veya kafa derinizde sedef hastalığı varsa, koyu renkli üstler imkansızdır. Doğal liflerin cildinizin nefes almasına yardımcı olduğunu görüyorum. Eskiden kışın günde üç ya da dört kez duş alırdım ve sonra cildime vazelin sürerdim, bu da kıyafetlerle iyi karışmazdı!”

Kolluk giyerken sedef kremlerinizin, merhemlerinizin ve losyonlarınızın kumaşa yapışıp yapışmayacağını veya kumaşı lekeleyip lekelemeyeceğini de göz önünde bulundurmanız gerekir. Böyle bir endişeniz varsa, ipek üstleri atlayın ve giyinmeden önce cildinize topikalleri emmesi için ekstra zaman tanıyın.16

7. Stresi kontrol altında tutun

Yıl içerisinde stresin arttığı dönemler olabilir ve stresin sedef hastalığını kötüleştirebildiğini biliyoruz.17 O nedenle cildinizin iyiliği için kendinize çok fazla yüklenmemeye çalışın. Doktorunuzla konuşun ve stresi azaltmak için ne yapabileceğinizi öğrenin.

8. Açık havaya çıkın

Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, haftada 2-3 kez kollarınıza, ellerinize ve yüzünüze 5 ila 15 dakika güneş ışığı almak, güneşin D vitamini artırıcı faydalarından yararlanmak için yeterlidir. Güneşin cilde nüfuz etmesi gerektiğini unutmayın. Cildinizin üzerine güneş kremi veya giysi giymek D vitamini üretimine neden olmaz. Ancak 15 dakikadan fazla dışarıda kalacaksanız, cildinizi korumak iyi bir fikirdir ve güneşe maruz kalmak; sedef hastalığı, egzema, sarılık ve akne gibi çeşitli cilt rahatsızlıklarının tedavisine de yardımcı olabilmektedir. 

Ayrıca güneş ışığı ve karanlık, beyninizdeki hormonların salınımını tetikler. Güneş ışığına maruz kalmanın beyinde serotonin adı verilen bir hormonun salınımını artırdığı düşünülmektedir. Serotonin, ruh halini iyileştirmek ve kişinin sakin ve odaklanmış hissetmesine yardımcı olmak ile ilişkilidir.18

9. Doktorunuzla konuşun

Cilt hastalığınız kış boyunca kötüleşirse, doktorunuza görünmek için mutlaka bir randevu alın. Ne yaparsanız yapın, alevlenmelerinizi her zaman kontrol edemezsiniz ve size en iyi yardımcı olabilecek kişi doktorunuzdur.

Bu önerilere dikkat ederek sizler de kışı rahat geçirebilirsiniz !

Referanslar

  1. Schön MP, Boehncke WH. Psoriasis. N Engl J Med 2005;352(18):1899-912. 
  2. Bedi TR. Clinical profile of psoriasis in North India. Indian J Dermatol Venereol Leprol 1995;61(4):202-5.
  3. Healthline. Tips for Managing Psoriasis in Cold Weather. https://www.healthline.com/health/psoriasis/moderate-to-severe/managing-psoriasis-cold-weather.  Son erişim tarihi: 14 Nisan 2025. 
  4. Khan QJ, Fabian CJ. How I treat vitamin d deficiency. J Oncol Pract 2010;6(2):97-101. 
  5. Gisondi P, et al. Vitamin D status in patients with chronic plaque psoriasis. Br J Dermatol 2012;166(3):505-10. 
  6. Lehmann B. Role of the vitamin D3 pathway in healthy and diseased skin--facts, contradictions and hypotheses. Exp Dermatol 2009;18(2):97-108. 
  7. Schwalfenberg GK. A review of the critical role of vitamin D in the functioning of the immune system and the clinical implications of vitamin D deficiency. Mol Nutr Food Res 2011;55(1):96-108. 
  8. Kuehl BL, Fyfe KS, Shear NH. Cutaneous cleansers. Skin Therapy Lett 2003;8(3):1-4. 
  9. https://www.mypsoriasisteam.com/resources/oatmeal-bath-for-psoriasis-can-it-help-or-hurt. Son erişim tarihi: 24 Aralık 2024.   
  10. Pazyar N, et al. Oatmeal in dermatology: A brief review. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2012;78:142-5.
  11. 11 tips to prevent psoriasis flare-ups. Son erişim tarihi: 24 Aralık 2024.   
  12. Balbás GM, et al. Study on the use of omega-3 fatty acids as a therapeutic supplement in treatment of psoriasis. Clin Cosmet Investig Dermatol 2011;4:73–77.
  13. Medline Plus. Vegetarian diet. https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002465.htm. Son erişim tarihi: 17 Aralık 2024.   
  14. Is Drinking Water Good for Psoriasis? | MyPsoriasisTeam. Son erişim tarihi: 24 Aralık 2024.   
  15. Armstrong LE, et al. Caffeine, fluid-electrolyte balance, temperature regulation, and exercise-heat tolerance. Exerc Sport Sci Rev 2007;35(3):135-40. 
  16. Everyday Health. How Clothing Can Affect Psoriasis. Clothing for Psoriasis: What To Know About Fabrics and Sleeves | MyPsoriasisTeam. Son erişim tarihi: 24 Aralık 2024.   
  17. Heller MM, Lee ES, Koo JY. Stress as an influencing factor in psoriasis. Skin Therapy Lett 2011;16(5):1-4. 
  18. Healthline. What Are the Benefits of Sunlight?.  https://www.healthline.com/health/depression/benefits-sunlight#sun-safety . Son erişim tarihi: 24 Aralık 2024.